Việt Nam đáp ứng các tiêu chí kinh tế thị trường của Mỹ

|

Việt Nam đáp ứng các tiêu chí kinh tế thị trường của Mỹ

Theo Bộ Công Thương, tại phiên điều trần xem xét việc công nhận quy chế kinh tế thị trường của Vi???t Nam do B??? Th??ơng mại Mỹ tổ chức vào tháng 5/2024, Vi???t Nam đã nêu rõ các lập luận, thông tin, số liệu khẳng định nền kinh tế Vi???t Nam hoàn toàn đáp ứng 6 tiêu chí của quy chế kinh tế thị trường theo quy định pháp luật Mỹ. Đồng thời nhấn mạnh, nền kinh tế Vi???t Nam thậm chí còn phát triển vượt bậc hơn so với nhiều nền kinh tế đã được Mỹ công nhận quy chế kinh tế thị trường trong thập kỷ qua.

Vi???t Nam hoàn toàn đáp ứng 6 tiêu chí về nền kinh tế thị trường

Năm 2001, Mỹ đã xếp Vi???t Nam là nền kinh tế phi thị trường, gây bất lợi cho nước ta trong các vụ kiện chống bán phá giá và chống trợ cấp. Để giành lại sức cạnh tranh cho hàng hóa xuất khẩu, Vi???t Nam đã nỗ lực để Mỹ công nhận là nền kinh tế thị trường.

B??? Th??ơng mại Mỹ (DOC) đưa ra 6 tiêu chí để công nhận một nền kinh tế có phải là nền kinh tế thị trường hay không, gồm: Mức độ chuyển đổi của đồng tiền; đàm phán tiền lương, tiền công giữa người lao động và người sử dụng lao động; mức độ đầu tư nước ngoài vào các hoạt động kinh tế; vấn đề sở hữu nhà nước, sở hữu tư nhân; mức độ kiểm soát của Chính phủ với một số nguồn lực và giá cả và các yếu tố khác.

 
Ảnh minh họa

Theo quy định pháp luật của Mỹ, việc rà soát, thay đổi cách xác định về KTTT chỉ có thể do DOC thực hiện thông qua một vụ việc phòng vệ thương mại nhất định. Trên cơ sở đó, tháng 9/2023, Bộ Công Thương đã thay mặt Chính phủ, gửi đề nghị chính thức tới B??? Th??ơng mại Hoa Kỳ để rà soát vấn đề này. Trong quá trình tiến hành rà soát, vấn đề KTTT thu hút được nhiều sự quan tâm của các bên liên quan trong và ngoài nước Mỹ. Trong đó, số lượng ý; ki??n ủng hộ của doanh nghiệp/hiệp hội Mỹ chiếm đại đa số so với quan điểm phản đối. Điều đáng lưu ý, doanh nghiệp đang thực hiện đầu tư của Mỹ tại Vi???t Nam, bên liên quan trực tiếp đang hoạt động tại Vi???t Nam, là nhân chứng phù hợp nhất về môi trường đầu tư, kinh doanh, chính sách quản lý… có ý; ki??n ủng hộ và cho rằng Vi???t Nam phù hợp là nền kinh tế thị trường theo quy định của Mỹ.

DOC cho biết, kết quả cuối cùng của vụ việc rà soát này sẽ được công bố chậm nhất là ngày 26/7/2024.

Nhận xét về tiến trình Mỹ xem xét quy chế kinh tế thị trường (KTTT) của Vi???t Nam, các chuyên gia kinh tế cho rằng, việc Mỹ xem xét hồ sơ công nhận quy chế kinh tế thị trường của Vi???t Nam là một bước tiến mới, làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai quốc gia. Điều này sẽ làm thay đổi lớn về vai trò, vị thế của Vi???t Nam trên trường quốc tế, khác xa so với khi bị coi là nền kinh tế phi thị trường, gây ra nhiều trở ngại và rào cản trong các mối quan hệ hợp tác thương mại cũng như thu hút đầu tư.

Nhiều chuyên gia quốc tế khẳng định, Vi???t Nam đã đáp ứng được 6 tiêu chí xác định kinh tế thị trường của Hoa Kỳ. Mục tiêu của Vi???t Nam xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là hoàn toàn tương thích với cách các nước khác đã lựa chọn và đi trước.

Như vậy, sau hơn 30 năm đổi mới, nền kinh tế Vi???t Nam đang vận hành đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật của kinh tế thị trường, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước cũng như quá trình hội nhập quốc tế. Kinh tế Vi???t Nam có sự tham gia của nhiều thành phần, trong đó kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo, kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng. Các chủ thể thuộc các thành phần kinh tế đều bình đẳng, hợp tác và cạnh tranh theo pháp luật.

Vi???t Nam có hệ thống pháp luật của Vi???t Nam đã ổn định, tiếp cận và tương thích với hệ thống luật pháp quốc tế và các điều ước quốc tế mà Chính phủ Vi???t Nam đã cam kết. Vi???t Nam đã hoàn thiện, đồng bộ được các thể chế, tiếp cận thể chế quốc tế để nền kinh tế vận hành thông suốt.

Hiện nay, đã có 72 nước công nhận Vi???t Nam là nền KTTT, trong đó có những nền kinh tế lớn và phát triển như Trung Quốc (2004), Nga và các thành viên ASEAN (2007), Australia, New Zealand (2008), Ấn Độ, Hàn Quốc (2009), Nhật Bản (2011), các thành viên của Hiệp hội Thương mại tự do châu Âu EFTA như Na Uy, Thụy Sỹ (2012), Canada (2016) và mới đây nhất là Vương quốc Anh (2023). Bên cạnh đó, Vi???t Nam cũng đã tham gia 16 Hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương và đa phương với hơn 60 đối tác thương mại trên thế giới. 

Bộ Công Thương cho biết, với những nỗ lực Vi???t Nam đã thực hiện và sự ghi nhận của những đối tác lớn, Vi???t Nam thực chất đã vận hành như một nền kinh tế thị trường.

Đôi bên cùng có lợi

Theo Bộ Công Thương, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu quan trọng của Vi???t Nam, là thành viên WTO kiện phòng vệ thương mại lớn nhất, với hàng hóa xuất khẩu chiếm 25% tổng số hàng xuất khẩu của Vi???t Nam. Nhiều vụ kiện phòng vệ thương mại với hàng hóa của Vi???t Nam từ thị trường Mỹ là điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá (theo đó cáo buộc giá xuất khẩu sang thị trường Mỹ thấp hơn giá bán tại Vi???t Nam). Thông thường, đối với các nước Mỹ công nhận là KTTT, B??? Th??ơng mại Mỹ (DOC) sẽ sử dụng các giá trị về chi phí của nước đó để tính giá bán tại thị trường nước xuất khẩu, so sánh với giá xuất khẩu của sản phẩm bị cáo buộc bán phá giá.

Tuy nhiên, với các nền kinh tế Mỹ coi là phi thị trường, các giá trị này sẽ được DOC tham chiếu từ nước thứ 3 mà Mỹ coi là KTTT với điều kiện mức độ phát triển kinh tế tương đồng. Điều này thông thường sẽ dẫn đến mức chênh lệch lớn giữa sử dụng giá trị trực tiếp tại nước xuất khẩu và giá trị tham chiếu từ nước thứ 3, khiến thuế bán phá giá bị đẩy lên cao, gây bất lợi cho hàng hóa của nước bị điều tra.

cũng theo Bộ Công Thương, từ năm 2002, khi Mỹ điều tra chống bán phá giá cá tra của Vi???t Nam, DOC đã kết luận nền kinh tế của Vi???t Nam là kinh tế phi thị thường. Tuy nhiên, sau khi ra nhập WTO, Vi???t Nam đã tiến hành cải cách chính sách, mở cửa thị trường, tôn trọng các quy luật thị trường trong nền kinh tế. Đến nay, đã gần 20 năm kể từ khi Mỹ ban hành kết luận về KTTT của Vi???t Nam, nền kinh tế của Vi???t Nam đã có sự phát triển vượt bậc, được cộng đồng quốc tế công nhận, trong đó đã có hơn 70 nước/vùng lãnh thổ công nhận kinh tế thị trường của Vi???t Nam.

Việc Vi???t Nam, với nền kinh tế phát triển hơn hẳn một số đối tác Mỹ coi là kinh tế thị trường, vẫn bị duy trì tình trạng hiện nay, sẽ là sự thiếu công bằng, gây mất lợi thế cạnh tranh của hàng xuất khẩu khi vướng vào các vụ kiện, cũng như chưa phù hợp với mức độ quan hệ giữa hai nước Hoa Kỳ và Vi???t Nam hiện nay.

Theo ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng cơ quan Thương vụ Vi???t Nam tại Hoa Kỳ nhận định, việc công nhận KTTT của Vi???t Nam sẽ có lợi cho cả hai bên. Như đã nói ở trên, hàng hóa của Vi???t Nam sẽ được đối xử bình đẳng trong các vụ kiện phòng vệ thương mại do Mỹ điều tra. Về phía Mỹ, các doanh nghiệp FDI của Mỹ tại Vi???t Nam cũng sẽ được hưởng lợi khi được đối xử công bằng khi xuất khẩu sang Mỹ. Thêm vào đó, việc được đối xử bình đẳng sẽ làm tăng tính cạnh tranh của hàng hóa Vi???t Nam, từ đó người dân Mỹ có thêm nhiều lựa chọn tốt hơn, phù hợp hơn, thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, việc Hoa Kỳ sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường của Vi???t Nam sẽ góp phần cụ thể hóa cam kết của lãnh đạo cấp cao hai quốc gia, tăng cường mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện; qua đó thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại mang lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp và người dân hai nước. 

Các doanh nghiệp của Hoa Kỳ có thêm cơ hội tiếp cận thị trường và xuất khẩu sang Vi???t Nam, góp phần thúc đẩy chuỗi cung ứng phù hợp với lợi ích của Hoa Kỳ, nhất là khi Vi???t Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất của thế giới, đặc biệt là cơ hội phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.

Theo các chuyên gia kinh tế, khi được Mỹ công nhận quy chế kinh tế thị trường, Vi???t Nam sẽ có điều kiện chứng tỏ và gặp nhiều thuận lợi hơn trong việc giải quyết tranh chấp thương mại, vì những nước chưa có quy chế thị trường thường dễ bị áp thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm xuất khẩu.

Lợi ích của Vi???t Nam và Hoa Kỳ đều được tăng lên khi Vi???t Nam được Hoa Kỳ công nhận là một nền kinh tế thị trường. Việc công nhận giữa hai nước càng sớm thì càng có lợi cho sự phát triển kinh tế của hai bên, góp phần vào sự phát triển của kinh tế thế giới một cách tích cực hơn, đồng thời đem lại cho sản xuất và đời sống nhân dân hai nước những bước tiến mới trong thời gian tới./.

 
PV

Link cá cược Roulette