Song đến nay, chúng ta chưa có các giải pháp quản lý, giám sát chặt chẽ, hiệu quả; chưa có các biện pháp kiểm soát đặc thù về m??i tr??ờng đối với nhóm đối tượng này. Chính vì thế, Bộ Tài nguyên - M??i tr??ờng đang dự thảo về đề án Kiểm soát đặc biệt đối với cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm m??i tr??ờng cao nhằm góp phần chủ động phòng ngừa, hạn chế tối đa nguy cơ gây ô nhiễm nghiêm trọng, sự cố m??i tr??ờng trong tương lai.

Không đánh đổi m??i tr??ờng để phát triển kinh tế

Thời gian qua, nhiều vấn đề bức xúc, điểm nóng về ô nhiễm m??i tr??ờng tiếp tục gia tăng ở nhiều vùng, nhiều lĩnh vực, xảy ra nhiều sự cố gây ô nhiễm m??i tr??ờng nghiêm trọng, chất lượng m??i tr??ờng tiếp tục bị xuống cấp ở một số nơi, đã và đang gây hậu quả nghiêm trọng đến m??i tr??ờng sinh thái, ảnh hưởng đến đời sống, sức khỏe, gây mất an ninh trật tự, tâm lý bức xúc, bất an trong nhân dân; đặc biệt sự cố m??i tr??ờng biển tại các tỉnh miền Trung thời gian vừa qua là bài học đắt giá, sâu sắc. 

Mặc dù Bộ Tài nguyên - M??i tr??ờng và cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ m??i tr??ờng các cấp đã đẩy mạnh việc tổ chức thực hiện các quy định, cơ chế, công cụ, biện pháp phòng ngừa, kiểm soát, giảm thiểu các nguồn gây ô nhiễm m??i tr??ờng và đã đạt được những kết quả, bài học nhất định góp phần phòng ngừa, hạn chế, làm giảm sự gia tăng ô nhiễm về ô nhiễm m??i tr??ờng. Tuy nhiên, cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư, hiện nay Việt Nam còn tồn tại nhiều dự án, cơ sở sản xuất công nghiệp có nguy cơ cao xảy ra sự cố, ô nhiễm m??i tr??ờng lớn, diễn ra trên diện rộng, tác động đến nhiều mặt, nhiều đối tượng của đời sống kinh tế - xã hội. 

Theo đại diện cơ quan soạn thảo, việc xây dựng và thực hiện đề án “Kiểm soát đặc biệt đối với cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm m??i tr??ờng cao” ngoài việc góp phần chủ động phòng ngừa, hạn chế tối đa nguy cơ gây ra ô nhiễm m??i tr??ờng nghiêm trọng, sự cố m??i tr??ờng trong tương lai, đề án này còn đồng thời thực hiện quyết tâm không chấp nhận việc thu hút đầu tư để ảnh hưởng đến m??i tr??ờng, không đánh đổi phát triển kinh tế với hủy hoại m??i tr??ờng mà Chính phủ đặt ra.

6 nhiệm vụ 

Theo đó, tại dự thảo đề án, Bộ Tài nguyên - M??i tr??ờng đã xác định 6 nhiệm vụ chủ yếu nhằm thực hiện kiểm soát đặc biệt đối với các dự án, cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm m??i tr??ờng cao. 

Cụ thể là: Rà soát các dự án, cơ sở sản xuất thuộc các lĩnh vực sản xuất công nghiệp gây ô nhiễm m??i tr??ờng, xác định đối tượng và lập danh mục các dự án, cơ sở sản xuất cần kiểm soát đặc biệt cấp Trung ương và cấp tỉnh. Rà soát báo cáo đánh giá tác động m??i tr??ờng; các báo cáo đăng ký, xác nhận, chứng nhận, giấy phép, chấp thuận điều chỉnh báo cáo đánh giá tác động m??i tr??ờng; kiểm tra, thanh tra và lập hồ sơ m??i tr??ờng của từng dự án, cơ sở sản xuất thuộc danh mục cần kiểm soát đặc biệt; đề xuất bổ sung, hoàn thiện báo cáo đánh giá tác động m??i tr??ờng nếu thấy cần thiết đối với các dự án chưa triển khai trên thực tế. Rà soát, đánh giá nguy cơ gây ô nhiễm m??i tr??ờng và yêu cầu cải tiến, đổi mới về công nghệ sản xuất; cải tiến công trình và biện pháp bảo vệ m??i tr??ờng; tăng cường năng lực phòng ngừa và ứng phó sự cố m??i tr??ờng; tăng cường năng lực quản lý và giám sát m??i tr??ờng; cập nhật, bổ sung, hoàn thiện hồ sơ về m??i tr??ờng của từng dự án, cơ sở sản xuất thuộc danh mục cần kiểm soát đặc biệt. Xác lập chế độ giám sát đặc thù về m??i tr??ờng; chế độ báo cáo, thanh tra, kiểm tra đối với từng dự án, cơ sở sản xuất thuộc danh mục kiểm soát đặc biệt; xây dựng và thực hiện chương trình giám sát về m??i tr??ờng. Xây dựng và cập nhật cơ sở dữ liệu về các dự án, cơ sở sản xuất thuộc danh mục cần kiểm soát đặc biệt trên phạm vi cả nước. Rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy định của pháp luật về kiểm soát đặc biệt đối với dự án, cơ sở sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm m??i tr??ờng cao.

Ngoài ra, trong dự thảo, Bộ Tài nguyên - M??i tr??ờng cũng đã xác định 16 loại hình sản xuất công nghiệp gây ô nhiễm m??i tr??ờng cần được lưu ý, bao gồm luyện gang, thép; nhiệt điện; khai thác, chế biến khoáng sản kim loại có sử dụng hóa chất độc hại; sản xuất giấy, bột giấy; nhuộm (vải, sợi); mạ; chế biến mủ cao su; chế biến tinh bột sắn;  sản xuất xi măng; sản xuất hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học (trừ loại hình phối trộn); lọc hóa dầu; thuộc da; chế biến thủy sản; chế biến mía đường; sản xuất pin, ắc quy; xử lý chất thải.